Avrupa genelinde İstanbul Sözleşmesi, bir kez daha tartışmaların merkezinde. Letonya Parlamentosu’nun geçtiğimiz hafta sözleşmeden çekilme yönünde oy kullanmasının ardından, Avrupa genelinde hem destek hem de eleştiri sesleri yeniden yükseldi.

Avrupa Konseyi tarafından 2011 yılında İstanbul’da imzaya açılan ve 45 ülke ile Avrupa Birliği’nin taraf olduğu sözleşmenin “toplumsal cinsiyet” tanımına ilişkin maddeleri uzun süredir tartışma konusu.

Letonya Parlamentosu’nda yapılan oylamada 56 milletvekili çekilmeyi desteklerken, 32 milletvekili sözleşmede kalınması yönünde oy kullandı. Karara gerekçe olarak, metinde geçen “toplumsal cinsiyet” (gender) kavramının radikal feminist ideolojiye dayandığı ve aile değerlerini zedelediği tespiti uygun görüldü. Benzer eleştiriler, daha önce Macaristan, Slovakya, Bulgaristan ve Polonya gibi ülkelerde de gündeme gelmişti.

Eleştirmenler, sözleşmenin kadınları koruma amacının ötesine geçerek, toplumun geleneksel yapılarını zayıflattığını, eğitim sistemine “cinsiyet ideolojisi” soktuğunu ve devletlerin iç hukukuna müdahale ettiğini savunuyor. Polonya’da iktidardaki muhafazakâr çevreler, sözleşmenin ebeveynlerin çocuklarının ahlaki eğitimine yön verme hakkını kısıtladığını belirtiyor.

Bazı Avrupa ülkelerinde sözleşmenin uygulanmasında hukuki ve kültürel uyumsuzluklar yaşandığı da kabul ediliyor. (İLKHA)