Kaçakçılar, sıkı kontrolleri aşmak için maden suyundan meyve kasalarına, drone'lardan sahte konteynerlere kadar birçok yönteme başvuruyor. Milyarlarca euroluk pazar, Avrupa'nın güvenliğini tehdit ediyor.

Avrupa Birliği, son yıllarda hızla büyüyen uyuşturucu ticaretiyle karşı karşıya. Kıtaya her yıl en az 100 ton kokainden oluşan kaçak uyuşturucu sevkiyatının girdiği tahmin edilirken, bu dev pazar hem güvenliği hem de kamu sağlığını zorluyor.

AB Komisyonu'nun içişlerinden sorumlu üyesi İlva Johansson, mart ayında yayımlanan "Avrupa uyuşturucu yol haritası" sunumunda, özellikle deniz limanlarının suç şebekeleri tarafından yoğun şekilde kullanıldığı uyarısını yineledi.

Kuzey Denizi limanları uyuşturucu trafiğinin merkezinde

Son 15 yılda dünya genelinde kokain üretimi yüzde 160'tan fazla artarak 2 bin 700 tona ulaştı. Bu artışın büyük bölümü Avrupa'ya taşınıyor. AB'nin uyuşturucu pazarının toplam değeri 31 milyar euroyu aşarken, bunun yarısından fazlasını kokain ve eroin oluşturuyor.

Rotterdam (Hollanda) ve Antwerp (Belçika) limanları bugün Avrupa'ya girişte en kritik noktalar hâline gelmiş durumda. Yıllık milyonlarca konteynerin giriş yaptığı bu limanlar, yoğunluk sebebiyle kaçakçılar için avantaj sağlıyor.

Belçika gümrükleri sadece 2023'te 116 ton kokain ele geçirdi. Ancak 2024 ve 2025'te rakamlar düştü. Uzmanlara göre düşüşün nedeni kaçakçılığın azalması değil, rotaların karmaşık hâle getirilmesi ve sevkiyatların daha küçük parçalara bölünmesi.

Fransa ve diğer limanlara kayış

Denetimlerin sıkılaşmasıyla birlikte suç şebekeleri, yüklerini farklı limanlara dağıtmaya başladı.

Le Havre ve Dunkerque (Fransa) limanlarında son iki yılda el konulan uyuşturucu miktarı hızla arttı.

Sadece 2024'te Fransa'da 53,5 ton uyuşturucu yakalandı.

Bazı durumlarda, konteynerlerin üzerine aynı işaretler basılarak hileli ikiz konteyner taktiği kullanılmaya başlandı.

Daha küçük limanlar dahi test ediliyor. La Rochelle'de 2022'de selüloz yüklü bir gemiden 124 kilo kokain çıkması bunun örneklerinden biri.

Balkan kartelleri yükseliyor

Bir diğer gelişme ise Balkan merkezli örgütlerin güçlenmesi. BM Uyuşturucu ve Suç Ofisi'nin 2024 verilerine göre bu gruplar, Latin Amerika kartelleriyle doğrudan bağlantılar kurarak istikrarlı kokain tedarik zincirleri oluşturdu.

Bu örgütler ticari gemiler, lokal olarak üretilen mini denizaltılar, hatta insansız hava araçlar kullanarak sevkiyat yapıyor.

Avrupa polis teşkilatı (Europol) 2024'te yürüttüğü operasyonla Balkan kartellerinden birini çökertip 8 ton kokain ele geçirmişti.

Afrika, Güney Amerika ve yeni güzergâhlar

Avrupa Uyuşturucu Ajansı'na göre kaçak hatlar artık çok daha çeşitli:

Batı Afrika üzerinden Kanarya Adaları, Yeşil Burun Adası, Madeira rotaları

Cebelitarık üzerinden Avrupa'ya taşınan esrar yollarının kuzeye kayması

Deniz–kara–hava kombinasyonlu çok aşamalı sevkiyatlar

Bu durum, örgütlerin hem denetimlere hem de jeopolitik değişimlere hızla uyum sağladığını gösteriyor.

Drone'lardan muz kasalarına: Yeni taktikler

Yakın zamanda ortaya çıkarılan bazı yöntemler yasa dışı ticaretin geldiği boyutu gözler önüne seriyor:

İspanya ve Fas güvenlik güçleri, Kasım 2025'te yerli üretim 18 drone ile Cebelitarık üzerinden uyuşturucu taşıyan bir ağı çökertti.

Belçika gümrükleri 2025'in ilk yarısında kokainin muz, gazlı içecek, soğutucu dolaplar içinde saklandığını tespit etti.

Bazı yükler, hızlı boşaltma gerektiren meyve-sebze taşımacılığıyla gizleniyor.

Avrupa'nın birçok limanında, rüşvet verilen çalışanlar nedeniyle denetim bilgileri kaçakçılara önceden aktarılıyor.

Belçika Gümrükleri Genel Direktörü Christian Vanderveren, "Suç örgütleri yöntemlerini sürekli değiştiriyor. Mücadele bitmiş değil" değerlendirmesinde bulundu.

AB Komisyonu'ndan Johansson ise kıta çapında erken uyarı sistemi kurulması çağrısında bulunarak devletlerin koordinasyonu artırması gerektiğini vurguladı. (İLKHA)