Malatya'da yaşayan engelli bireyler, "3 Aralık Dünya Engelliler Günü" dolayısıyla ulaşım, altyapı, sınav sistemi, ÖTV düzenlemeleri ve sosyal yaşamda karşılaştıkları sorunların kalıcı çözümü için yetkililere çağrıda bulundu.

3 Aralık Dünya Engelliler Günü dolayısıyla Malatya'da ikamet eden engelliler; toplu taşıma, kaldırımlar, camilere erişim, sınav sistemi, ÖTV düzenlemeleri ve ekonomik zorluklar gibi birçok başlıkta İLKHA aracılığıyla seslerini duyurmaya çalıştılar.

"Engelli alanı vatandaş tarafından işgal ediliyor"

2011 yılından bu yana akülü sandalye kullandığını belirten Eyyüp Erdem, en büyük sorunun toplu taşımada yaşandığını ifade ederek şunları söyledi:

"2011'den beri sokakla, otobüslerle tanıştık. Her geçen yıl iyileşme beklerken, aksine bazı şeylerin gerilediğini görüyoruz. Otobüslerde engelliye ayrılan bölüm normal vatandaş tarafından dolduruluyor. Trambüste engelli alanı dolu olduğunda şoför bizi alamıyor. Orası engelliye ayrılmış bir yer ama çoğu zaman işgal ediliyor."

"Bir engelli araca bindiğinde ikinci bir engelli asla alınmıyor"

Erdem, ikinci bir sorunun ise araçların aynı anda sadece bir engelli alması olduğunu belirterek, "Bir engelli araca bindiğinde ikinci bir engelli asla alınmıyor. Örnek verirsek İstanbul'da böyle değil. Burada ise bir kişiyle sınırlı. 2011'den 2025'e geldik ama hâlâ gelişme yok. Maalesef yöneticilerimiz bu konuda bizi duymak istemiyorlar." şeklinde konuştu.

"YKS ve DGS'de engelli düzeyinde soru yok; zaman bizim aleyhimize işliyor"

Eğitim alanında da engellilerin göz ardı edildiğini belirten Erdem, şu ifadeleri kullandı:

"EKPSS iyi bir kazanım ama YKS, DGS, üniversite sınavlarında engelli düzeyinde soru yok. Bu sınavlar bize göre uyarlanmıyor. Zorlandığımız çok soru oluyor. Bunun düzeltilmesini bekliyoruz ancak zaman bizim aleyhimize işliyor. Bu sorunların ivedilikle çözülmesi gerekiyor." dedi.

"Kaldırımlar hâlâ düzgün değil"

Yaklaşık 20 yıldır akülü araç kullandığını dile getiren Murat Özçelik ise, Malatya'daki günlük yaşamın engelliler için giderek zorlaştığını söyledi.

Özçelik, özellikle 6 Şubat depremlerinin ardından kaldırımların durumlarına dikkat çekerek, "Kaldırımlar hâlâ düzgün değil. Görme engelli vatandaşlarımız da büyük sıkıntı yaşıyor. Akülü araçla rahatça gidip gelemiyoruz. Duyarsız vatandaşların arabalarını engelli yerlerine park etmesi, engelli rampalarının çoğu yerde olmaması bizim için büyük problem."

"Halk otobüsleri bizi almamak için görmezden geliyor"

Özçelik, toplu taşıma şoförlerinin duyarsızlığını da vurgulayarak, "Halk otobüsleri bizi almamak için kafasını başka yere çeviriyor. Sanki bizi görmüyorlar. Bu kabul edilebilir bir durum değil." dedi.

"Camilere giremiyoruz; soğukta, sıcakta dışarıda namaz kılıyoruz"

Engellilerin en temel sorunlarından birinin de ibadethane erişimi olduğunu belirten Özçelik, şu çağrıda bulundu:

"Birçok camide rampa yok. İçeri giremiyoruz. Yazın sıcakta, kışın soğukta dışarıda namaz kılıyoruz. Bu büyük bir sıkıntı. Diyanet ve yetkililer bir an önce çözüm üretmeli."

"ÖTV düzenlemesi hak gaspı; suçluyu bulmak yerine engelliyi cezalandırıyorlar"

Kamu kurumundan emekli Fatih Çolak, özellikle ÖTV indirimli araçlarla ilgili yapılan düzenlemeye sert tepki göstererek, şunları söyledi:

 "27 Aralık 2024'te çıkarılan kanun geriye dönük işletildi ve engellinin araç alma hakkı 5 yıldan 10 yıla çıkarıldı. Bu tamamen hak gaspıdır. Türkiye'de ben yaptım olduğuyla bu işler yürümüyor. Özellikle ekonominin olumsuz yönde olması, kötü gidişatına engelliliğinin haklarını gasp ederek ulaşamazsınız. Hazine ve Maliye Bakanı'na sormak lazım. Hangi akla hizmet böyle bir şey çıkardınız? Bu bizim kazanılmış bir hakkımızdır. Bunları dile getirmemizden dolayı gocunmamak lazım. Bir engelli olarak ben bir hakkı teslim etmek adına söyleyeyim. 2002 yılı öncesi engellilere tanınan hak ve hukuk ile şimdi tanınan hak ve hukuk zaten kıyas edilemez. Arada uçurum var. Ama kazanılmış haklardan geri dönülmesi de bir fecaat olarak görüyorum. Dolayısıyla bu konuya çok daha önem verilmeli ve özellikle Maliye ve Hazine Bakanı bu konuyu tekrar düşünüp bu kanun tekrar iptal edilmeli diye düşünüyorum. Danıştay bir kısmını iptal etti. İnşallah geri kalanı da iptal olur."

"Suistimal edenlerin bahanesiyle tüm engelliler mağdur ediliyor"

Suistimal edenlerin cezalandırılması gerektiğini ancak bunun bahanesiyle tüm engellilerin mağdur edildiğini söyleyen Çolak, "Bu işi suistimal eden kişiler varsa, devlet gidip onları tespit etsin. Ama hiçbir suçu olmayan engelliye ceza kesmek büyük bir hukuksuzluk. Makyoalist politikalardan vazgeçmek gerekir." dedi.

ÖTV kapsamında getirilen kullanım kısıtlamasını da eleştiren Çolak şöyle devam etti:

"Engellinin birinci derece yakını o an yanında değilse ve ikinci bir kişi aracı kullanırsa, ÖTV faiziyle geri alınıyor. Engelli yardıma muhtaç olabilir ama aracı kimse kullanamıyor. Bu çok büyük bir facia."

"Engelli maaşlarıyla geçim mümkün değil"

Engellilerin yaşadığı ekonomik zorluklara da dikkat çeken Çolak, maaşların acilen güncellenmesi gerektiğini söyledi.

Çolak, "Yüzde 40–69 engelliler yaklaşık 4 bin 300 TL, yüzde 70 üzeri 6 bin 500 TL maaş alıyor. Evde bakım maaşı da 11 bin civarı. Deprem bölgesi Malatya'da hayat çok pahalı. Bu rakamlarla yaşamak imkânsız. En azından emekli maaşı seviyesine çekilmeli." çağrısında bulundu. (İLKHA)