Farkında olmadan yapılan hatalı ayakkabı tercihleri, günlük koşuşturma ile birleştiğinde uzun vadede ayak sağlığını olumsuz etkileyerek deformitelere ve hareket kısıtlılıklarına yol açabiliyor.

Ayakkabının; materyali, topuk yüksekliği, ayağı kavrayışı ve parmak genişliği gibi unsurların yalnızca konforu değil, kas-iskelet sistemini de doğrudan etkiliyor.

Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Semih Akı, sağlık için doğru ayakkabı seçiminde dikkat edilmesi gerekenleri anlattı.

Akı, “Özellikle uzun süre ayakta kalan kişilerde, yanlış ayakkabı seçimiyle geçirilen yıllar sonucunda; topuk dikeni, başparmak çıkıntısı, taban çökmesi, nasır, tendon ve eklem hasarları gibi rahatsızlıklar sıkça görülüyor.” dedi.

Ayakkabı seçiminin estetik değil sağlık odaklı bir karar olması gerektiğini belirten Akı, “Ayaklar, tüm vücudun yükünü taşıyan temel yapıdır. Yanlış ayakkabı seçimi yalnızca ayak ağrılarına değil; diz, kalça ve bel bölgesinde duruş bozukluklarına da yol açabilir. Ayağın doğal yapısını destekleyen ve anatomik dengeyi koruyan ayakkabılar hem günlük yaşam konforu hem de uzun vadeli ortopedik sağlık açısından büyük önem taşır.” diye ekledi.

Akı, yanlış ayakkabı seçiminden kaynaklanan şekil bozukluklarını önlemek için dikkat edilmesi gereken 7 noktayı şöyle sıraladı:

Topuk yüksekliği çok önemli

"Ayağın doğal pozisyonunu koruyabilmesi için ne çok yüksek topuklu ne de tamamen düz tabanlı ayakkabılar tercih edilmeli. 3–4 santimetrelik topuk yüksekliği, vücut ağırlığının dengeli dağılması açısından en ideal seviye kabul edilir.

Ön kısmı esnek ve yumuşak olmalı

Ayakkabının burun bölümü parmakları sıkıştırmamalı, esnek yapısıyla ayağın doğal hareketine izin vermeli. Bu özellik hem kan dolaşımını destekler hem de nasır ve şekil bozukluğu riskini azaltır.

Topuk kısmı sağlam olmalı

Ayakkabının arka bölümü ayağı tam kavramalı ve yeterince sert materyalden üretilmiş olmalı. Bu yapı, topuğun sabitlenmesini sağlar, ayak bileğinin gereksiz hareket etmesini engeller ve burkulma riskini önemli ölçüde azaltır.

Ayak formuna uygun kalıp seçilmeli

Ayakkabı modeli, kişinin anatomik yapısına uyum sağlamalı, parmakların rahatça hareket edebileceği genişlikte olmalı. Dar kalıplı modeller uzun vadede kemik ve eklem yapısında kalıcı bozulmalara yol açabilir.

Nefes alabilen malzemeler tercih edilmeli

Deri veya kumaş gibi hava geçirgenliği yüksek materyaller ayağın terlemesini önler ve cilt sağlığını korur. Plastik veya sert sentetik malzemeler ise hava akışını engelleyerek ayakta mantar ve tahriş riskini artırır.

 Her aktiviteye uygun ayakkabı seçilmeli

Uzun yürüyüşler, spor aktiviteleri veya iş ortamları gibi farklı koşullar için destekleyici ve fonksiyonel ayakkabılar kullanılmalı. Tek tip ayakkabıyla her ortamda bulunmak, ayak sağlığını olumsuz etkiler.

Ayak bileği iyi desteklenmeli

Bileği saran ve destekleyen ayakkabılar tercih edilmeli. İnce topuklu ya da babet tarzı düz ayakkabılardan bilek desteği sağlamadıkları için olabildiğince uzak durulmalı." (İLKHA)