Çocukluk çağının en sık görülen nöro gelişimsel bozuklukları arasında yer alan dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB), erken çocukluk döneminde başlayıp çoğu zaman yetişkinlik yıllarında da etkisini sürdürüyor.

Çocukların ders sırasında birkaç dakika içinde dikkatinin dağılıp pencerenin dışına dalması, ödevine başlamak için defalarca hatırlatma gerektirmesi, sırada beklerken sabırsızca yer değiştirmesi ya da bir anda konuşmayı kesip başka bir konuya geçmesi ebeveynlere “ilgisizlik” ya da “yaramazlık” gibi etiketlenebiliyor.

Fakat bu gibi durumlar beynin dikkat ve öz denetim mekanizmalarındaki gelişimsel farklılıkların bir yansıması olarak kendini gösterebiliyor.

Son yıllarda tüm dünyada ve Türkiye'de çocukluk çağının en sık görülen nöro gelişimsel bozukluklarından biri olan dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun (DEHB) Türkiye’de görülme oranı, Sağlık Bakanlığı verilerine göre çocukluk çağında yüzde 5–7 arasında seyrederken erkek çocuklarda, kız çocuklara göre 2-3 kat fazla görülebiliyor.

Dünya genelinde (DEHB) tanılarında da önemli bir artış yaşanıyor. Öyleki, Ulusal Çocuk Sağlığı Araştırması'ndan elde edilen verilere göre, DEHB şu anda Amerika Birleşik Devletleri'nde yaklaşık altı milyon çocuğu etkiliyor; bu da her 11 çocuktan birinden fazlasına denk geliyor. Avusturalya’da ise 2013'ten 2020'ye kadar DEHB teşhisi konanların sayısı, iki kattan fazla arttı.

Beyin antrenmanı nasıl yapılıyor?

Günümüzde artan tanı oranlarının aynı zamanda etkili müdahale yöntemlerine olan ihtiyacı da beraberinde getirdiğine dikkat çeken Auto Train Brain Ceo’su Dr. Günet Eroğlu, “İlaç tedavileri ve davranışçı terapilerle birlikte, kişinin kendi beyin dalgalarını gerçek zamanlı olarak gözlemleyip öz-düzenlemeyi öğrenmesini sağlayan nörogeribildirim gibi yenilikçi yaklaşımlar, DEHB yönetiminde önemli bir destekleyici olabiliyor. Bu yöntem, bireye adeta bir ‘beyin antrenmanı’ yaptırarak, dikkati sürdürme, dürtüselliği yönetme ve odaklanma becerilerini güçlendirme imkânı sunuyor.

Kişinin anlık beyin sinyalleri, izlediği bir video veya dinlediği müzik gibi medya içeriğinin kalitesine dönüştürülerek kendisine geri bildirim olarak sunulur. Örneğin, dikkat arttıkça görüntü netleşir veya ses daha akıcı hale gelir. Beyin, bu sayede kendi aktivitesini tanımayı ve düzenlemeyi öğrenir. Düzenli ve kişiye özel yapılan bu antrenmanlarla, odaklanmadan sorumlu beyin dalgaları güçlendirilir; dürtüsellik ve dağınıklıkla ilişkili olanlar ise etkin bir şekilde yönetilir. Bu yöntem standart tedavileri destekleyici ve bütünleyici bir rol üstlenir” dedi. (İLKHA)