ABD'de 200 yılı aşan bir geçmişe sahip olan iki aşamalı seçim sistemi var. Sandığa giden seçmenler, kayıtlı oldukları eyaletin Seçiciler Kurulu'na göndereceği delegeleri, delegeler de başkan ve başkan yardımcısını seçiyor.

ABD başkanlık seçimleri, ABD'nin başkan ve başkan yardımcısını seçmek amacıyla her 4 yılda bir kasım ayının ilk pazartesi gününü izleyen salı gününde yapılıyor.

ABD başkanlık seçimlerinde seçmenler aslında doğrudan başkan ve başkan yardımcısını seçmiyor. Her eyaletten seçmenler, eyaletlerini seçiciler kurulu adı verilen bir kurultayda temsil edecek üyeleri seçiyor. Seçimlerden sonra bu seçiciler kurulu toplanarak başkan ve başkan yardımcısının seçimini gerçekleştiriyor.

Dolayısıyla seçimin sonucunda, bir başkan adayının aldığı oy sayısı değil, kazandığı delege sayısı belirleyici oluyor. 'Electoral Collage' denilen seçiciler kurulu, Senato ve Temsilciler Meclisinin toplam üye sayısı olan 538 delegeden oluşuyor. Delegele sayısı 270'e ulaşan başkan adayı seçimin de galibi oluyor. Örneğin 2016 yılındaki son seçimleri kazanan Trump, 304 delegeye ulaşmış ancak rakibi Hillary Clinton, Trump'tan yaklaşık 3 milyon daha fazla oy almıştı.

Seçimlerde ayrıca Senato'nun üçte biri ile Temsilciler Meclisi üyelerinin tamamı da belirleniyor. Senato'ya seçilen üyelerin görev süresi 6 yıl sürüyor. Her iki yılda bir üyelerin 3'te biri yenileniyor. Temsilciler Meclisi içinse seçimler 2 yılda bir düzenleniyor. Başkanlık seçimlerinden iki yıl sonra yapılan Temsilciler Meclisi seçimleri, o dönem görevde olan hükümet için de bir sınav niteliğini taşıyor.

Delegelerin dağılımı eyaletlerin nüfusuna oranla belirleniyor. Örneğin, 40 milyon civarında nüfusu olan Kaliforniya'nın Seçiciler Kurulu'nda 55 delegesi bulunurken, nüfusu 1 milyon veya altındaki eyaletler ise 3 delege ile temsil ediliyor.

Başkanlık seçiminin sonuçları seçimden sonraki Ocak ayında ABD Kongresi tarafından onaylanıyor. Seçimlerin sonucu konusunda bir anlaşmazlık çıkması halinde bu anlaşmazlığı ABD Kongresi çözümlüyor. Seçimi kazanan başkan ve başkan yardımcısı seçimden sonraki ilk 20 Ocak günü öğle saatinde görevi devralıyor. (İLKHA)